Vandaag is het Internationale Puzzeldag. Aan deze kapstok hang ik graag het verhaal op dat al maandenlang door mijn hoofd dwarrelt.
Kubus
Ernö Rubik, uitvinder van de Rubiks Kubus, wordt vandaag 77 jaar. Ter ere van hem werd 13 juli uitgeroepen tot Internationale Puzzeldag.
Welk kind van de jaren ’70 kent Rubiks veelkleurige puzzelkubus niet? Ook ik had er eentje maar zo veel puzzelplezier schonk die mij niet want er was altijd weer dat dwarsliggende blokje. Herken je dat?
Ik zag andere kinderen de kleurstickers lospeuteren om ze daarna te kleven op betere plekken waardoor hun kubus plots wél zes vlakken van dezelfde kleur vertoonde. Maar zover wilde ik niet gaan. In mijn herinnering heb ik de puzzel uiteindelijk toch een paar keer opgelost. Â
Zweedse puzzel
Ik ben een puzzelaar, altijd geweest.
De weg vinden in papieren doolhoven, naar de zeven verschillen zoeken, rebussen oplossen, legpuzzels maken, ik hield ervan.
Rond mijn achtste ontwikkelde ik een voorliefde voor Zweedse puzzels. Dankzij ons lijvig puzzelwoordenboek, leerde ik soms woorden die wel in deze puzzels pasten maar die ik in mijn dagelijkse leven amper of nooit hoorde, keg bijvoorbeeld. Tijdens een spelletje Scrabble haalde ik die woorden wel eens boven, wat peinzende blikken opleverde bij mijn medespelers omdat ze twijfelden aan het bestaan ervan.
Ik heb altijd iets met woorden gehad.
Training en focus
Vorige zomer raakte ik verslaafd aan zeeslag, die puzzel waarbij je duikboten, torpedojagers, enzovoort moet plaatsen in de juiste vakjes van een vierkant kader. Ik ontdekte vlug welke denkprocessen ik in gang moest zetten om die puzzels op te lossen. Ik hou ervan om mijn hersenen op deze plezante manier te trainen.
En dan kwamen de sudoku’s. Cijfers zijn niet mijn ding, dacht ik altijd. Tot ik mij een jaar geleden waagde aan een sudoku met letters, daar het plezier van inzag en overschakelde naar sudoku’s met cijfers. Ook daaraan ben ik sindsdien verknocht.
Ik hou van de logica van sudoku’s en van het feit dat er maar één juiste oplossing is voor elke puzzel. Als ik tijdens het invullen van de vakjes mijn gedachten laat afdwalen, dan gaat het mis. Staak ik het logisch redeneren en ga ik veronderstellen, dan ook. Puzzels als deze helpen me om te focussen, waardoor ik nadien ook met meer aandacht kan werken.
Schrijven is puzzelen
Teksten schrijven en herschrijven is ook puzzelen.
Het is wikken en wegen met woorden.
Het vereist grondig graaf- en denkwerk.
Herschrijven is ontrafelen, de bouwstenen van een tekst tegen het licht houden en alles in vraag stellen. Het is schrappen en vereenvoudigen en daarna de tekst weer opbouwen, met bestaande elementen en nieuwe.
Schrijven is schuiven, met woorden, zinnen en soms volledige tekstdelen. Alles om een tekst meer structuur te geven, een goed leesritme te creëren en de leesbaarheid te vergroten.